Schaatsen slijpen

Zo heb je het over vriezen (of Friezen), zo heb je het over dooien.. zingt Herman Finkers hier in het filmpje ijskoud, in zijn nummer “De Elfstedentocht”. Herman Finkers als een botterik? De meesten zien het als droge humor en drinken er graag een glaasje Berenburg bij. Maar, pas na het schaatsen graag. Eerst fris van start het ijs op. En dat kan natuurlijk niet met botte schaatsen! Dus, aan het begin van de winter nog voor het echt hard begint te vriezen, of ruim voor belangrijke wedstrijden begin je altijd eerst even met je schaatsen slijpen. Gelukkig lees je hieronder hoe je dat doet!

Hoe doe je dat

Schaatsen klemmen in slijptafel

In elk geval aan het begin van de winter is het tijd om je schaatsen te slijpen.

• Zet de slijptafel voor je neer. Zorg ervoor dat de tafel stevig staat zodat hij tijdens het slijpen niet beweegt
• Zorg ervoor dat de hoogterichters vast gedraaid zijn.
• Klem de linkerschaats op z’n kop aan de rechterkant vast tussen de tafelbladen en tegen de hoogterichter aan. Dan de rechterschaats tegen de hoogterichter aan de linkerkant.
• Contoleer of de ijzers van je schaatsen ook echt tegen de hoogterichters van de slijpbok aankomen.
• Haal nu de hoogterichters weg.

Schaatsen grof slijpen

• Pak de slijpsteen en zet de groffe kant van de steen op de achterkant van de linker schaats
• Beweeg de steen rustig van dit punt af, zacht drukkend, naar de voorkant van de schaats, terwijl je het hele oppervlak van de steen gebruikt. (Je beweegt de steen dus diagonaal)
• Beweeg de steen nu ook weer terug naar de achterkant van de schaats
• Herhaal dit 3 keer, zorg dat de steen recht blijft, hij mag niet schuin op het ijzer staan!
• Draai de slijptafel om, of ga aan de andere kant staan (dit is om de schaats niet aan een kant meer of minder te slijpen)
• Herhaal dan de beweging weer 3 keer nog zachter drukkend met de slijpsteen, maar nu recht, dus niet meer diagonaal.
• Doe nu hetzelfde als hierboven met de rechter schaats

Ijzers polijsten

• Draai de slijpsteen om, of pak een specifieke arkansit polijststeen
• Zet de steen aan de achterkant op het linker schaatsijzer en beweeg de steen zacht drukkend in de lengte van de schaats (dus niet diagonaal)
• Beweeg dan met dezelfde druk weer terug naar achteren.
• Ga door met polijsten totdat alle krassen van de ijzers verdwenen zijn
• Doe nu hetzelfde voor de rechter schaats

Ijzers afbramen

• Verwijder het slijpsel van de ijzers met een schone doek. Haal het afbraamsteentje op het slijpblok enkele malen langs de ijzers. Erg belangrijk is dat het braamsteentje plat tegen de ijzers blijft: zodra het braamsteentje kantelt maak je de ijzers weer bot. Zie onderstaande figuur.
• Wrijf met een schone doek over de ijzers en de slijptafel
• Pak een afbraamsteentje en zet het tegen de zijkant van het linker ijzer.
• Beweeg het steentje recht heen en weer langs de schaats. Zorg ervoor dat het steentje niet per ongeluk schuin op het ijzer komt te staan want dan wordt je schaats weer bot!

Schaatsen controleren

• Maak de ijzers schoon met een schone doek.
• Zet een nagel een klein beetje schuin tegen je schaats en beweeg je nagel erlangs.
• Je schaatsen zijn scherp als je ziet dat er een klein krulletje van je nagel wordt afgeschaafd.
• Als dat niet zo is, herhaal je het polijsten en het afbramen nog een keer.

Slijpen met de Sharp Master

De Sharp Master van Chatter is een klein apparaatje waarmee je bijzonder makkelijk je schaatsen zelf kan slijpen.

• Druk het apparaatje tegen het ijzer van je schaats
• Beweeg van achter naar voren en omgekeerd
• Afbramen gaat tegelijkertijd met het slijpen

Ronding van noren

Een schaatsijzer is aan de onderkant niet plat, maar er zit een ronding in. Zo’n ronding is nodig om te kunnen sturen op het rechte eind en om een (goede) bocht te kunnen lopen.
Deze ronding kan je eigenlijk niet zelf slijpen, zonder een dure machine. Het is dus verstandig om de ronding af en toe te (laten) controleren. Hebben je ijzers geen goede ronding meer, dan moeten die er opnieuw ingeslepen worden met een speciale rondingsmachine. (Schaatsen voor de lange baan hebben over het algemeen een ronding met een straal van 21 meter.) Dit kun je laten doen bij een schaatsspeciaalzaak. Doe dit niet vlak voor een belangrijke wedstrijd zodat je nog even kan wennen aan de nieuwe ronding.
De ronding wordt uitgerukt in meters en verschilt per soort schaats, bij noren moet de ronding ongeveer 20 meter zijn.

Ronding van ijshockeyschaatsen

De ronding van ijshockeyschaatsen is een stuk kleiner dan bij noren. Namelijk tussen de 15 en 20 meter.
Hiernaast worden ijshockeyschaatsen hol geslepen. Het ijzer is in de dikte dus niet vlak, maar hol, alsof je (overdreven gezegd) op een half rietje schaatst.
Door deze holle groef die in het schaatsijzer moet worden aangebracht is het niet mogelijk zelf ijshockeyschaatsen te slijpen. Wees niet eigenwijs en laat dit doen!

Ronding van kunstschaatsen

De ronding van kunstschaatsen is 8 meter, en dus een stuk ronder dan ijshockeschaatsen!
Net als ijshockeyschaatsen worden de ijzers van kunstschaatsen hol geslepen.
Door deze holle groef die in het schaatsijzer moet worden aangebracht is het niet mogelijk zelf je kunstschaatsen te slijpen. Wees niet eigenwijs en laat dit doen!